«Өзімді тауып жатырмын». ALEM-мен сұхбат

Өзіме рақмет айтқым келеді. Себебі осы арқылы мен кішкентай Батырханға жарайсың деп жатырмын. Кішкентай кезде жақсы іс тындырғанда ата-анасы бойын мақтаныш кернеп: «Жарайсың, бұл — менің балам!» дейді ғой. Соған ұқсас сезім кешіп жатырмын.

Көп жұмыс істедім. Өзімнің музыкалық шекараларымнан, басымдағы таптаурындарымнан шыққым келді. Сол себепті көп эксперимент жасап, ақырында осындай нәтиже шықты. 

Өзім. Келіншегім қасымда болып, септігін тигізді. Бала сүйдім, отбасым бар, статусым өзгерді. Отызға келгеніммен, онша есейген жоқпын. Бірақ түбі есеюім керек. Сондықтан өзімді тыңдауым керек. Бұл — бойымда қалыптасқан өзіме қойған қағидам. 

Өзімді тыңдау арқылы өзімді тауып жатырмын. Бұл баяғыда ішімде жатқан дүние ғой. Кейде сыртқы жайттарға байланысты жабылып қалуым мүмкін. Ақырындап есею арқылы айнаға тіке қарауға тырысам. Кейде өзіме тән емес дүниелерді жасауым мүмкін. «Мынаны жасаған мен емес» деп ойлаймын. Сондай кездерде бәрін қайтадан қарастыруға тырысам.

Ішімдегі кішкентай Батырханмен сөйлесіп, өзімнің не қалайтынымды, армандарымды, көзқарасымды, қандай махаббатпен өмір сүрдім — соның бәрін есіме түсіріп, қайта түйіндеймін. Сондықтан өзіме алғыс айтқым келеді. Біз кейде өзімізді итеріп тастаймыз. Кейде өзімізді мақтай алмаймыз. Сондай кездерде қасыңдағы адамдардың ықыласы көмектесе алады. 

Ол жағынан келіншегім көмектесті. Себебі менің денемнің ерекшеліктерін біледі. Топ кезінде кейде жарасатын, кейде жараспайтын киімдер кидік. Топта жүргенде киім бойынша нақты көзқарасым болған жоқ. Біз кәсіби стилистермен жұмыс істедік. Мен соларға сендім. Қазір өзім pinterest-ті көп қараймын. Сол арқылы өз талғамымды қалыптастырып жатырмын. Бірақ топ кезінде де өзгеше киінгім келді. Маған грандж, рокер және британдық стильдер ұнайды. Әр топ мүшесінің өз стилі бар. Мысалы ZAQ-тің стилі — урбан. Кей кезде топта бүгін ALEM сияқты киінейік дегенде жігіттер қандай стиль екенін бірден түсінеді. 

Ninety One-ға дейінгі тәжірибем топқа келуіме септігін тигізді. Мен бала кезімнен үлкен сахнаны армандадым. Сол еңбектің арқасында Ninety One-ға келгенімді білемін. Соған алғысым шексіз. Ninety One-ның өз бағыты бар. Әр бес адам өз тарабынан дәм қосып, жаңа эклектикалық бағыт пайда болды. Бұл — үлкен тәжірибе. Сол арқылы мен өзімнің жаңа қырларымды аша бастадым. 

Бірақ, расымен, кішкентай кезімнен бар музыкалық қалауымды жеке шығармашылығымда көбірек іске асырып жатырмын. Жалғыз болған соң жұмысқа толығымен берілуің керек. Топтағыдай өз жұмысымды ғана істеп, басқаны балаларға тапсырып, қашып кете де алмаймын. (Күледі) Жеке шығармашылығымда әлеуетім көбірек ашылып жатқан сияқты. Себебі әнге өзімді толықтай салып жатырмын. Кейде толық өзім істей алмайтын нәрсеге адамдардан көмек сұраймын. Әсіресе сөз жазу жағынан басқаларға жүгінемін.

Маған екеуі де ұнайды. Жеке жұмыс істеген өзіме жеңілірек болды. Өйткені шешімді тек өзім қабылдаймын. Топта жауапкершілік көбірек. Себебі онда тек өз атыңан жазбайсың, Ninety One үшін жұмыс істейтін команда атынан сөйлейсің. Бірақ екінші жағынан, топта әркімнің өз міндеті бар. Тек соған жауапты боласың. Сахнада өзіңді ыңғайсыз сезінсең, басқалар ілесіп кетуге көмектеседі. Сол жағынан жақсы. Бірлік пен қолдау бар. 

Музыкант ретінде таныса деймін. Композитор, музыкалық продюсер, музыкант ретінде білгенін қалаймын. Өнерге деген көзқарас арқылы таныса деген. Бірақ мен өзімді мықты музыкант деп санамаймын. Өйткені өзімді музыкалық сауатты маманмын деп есептемеймін. Бір әнді жазу үшін ұзақ ізденіп отырып аламын.

Музыка жазып отырғанда сай келеді-ау деген сөздерді ыңылдап айтып отырамын. Кей негізгі бірнеше сөзді немесе өтірік ұйқастарды ойлап табамын. Солай ыңылдап айтқан демоны жазып, ақындарға барамын. Олар қандай сөз келетінін соған қарап түсінеді. Жұмыс барысында қиын болып жатса, кейбір дыбыстарды өзгертуге мәжбүр боламыз. 

Әуен мен аранжировка аяқталған кейін тақырыбы сезіле бастайды. Әуеннің өзінен вайб сезіліп тұрады. Мысалы, махаббат немесе мотивация берітін әуенге келіп тұрады. Ақындар да көбіне әуен арқылы тақырыпты сезеді. Бірақ олардың түсінігі кейде басқаша болып жатады. Ондай кезде бірге отырып, қазбалап, талқылап, ақырында ортақ шешімге келеміз. Мен әуенді жазып болғаннан кейін ақындар қандай тақырып таңдайтынын соңына дейін білмеймін. Бұл ақындардың күйіне де байланысты болуы мүмкін. Жұмыс істеудің түрлі амалы болады. Бұл да шығармашылық қой. 

Тамаша қабылдадым. Себебі біз бірге есейіп жатырмыз. Біз енді топ болып шыққанда жиырма жастағы балалар болдық. Әлемге бала көзқараспен қарайтынбыз. Енді шыққанда eaglez-бен айтқан әңгімеміз қазіргі сөзімізден мүлде бөлек. Олар да балалы болды. Кейбірі тіпті балаларына біздің атымызды қойып жатыр екен. Күшті! Менің есейгенімді, өзгергенімді eaglez түсінеді, себебі олар да есейді.

Ондай ой жоқ. Себебі қазір уақыт өте жылдам өтеді. Он ән дайын болса, біртіндеп сингл ретінде шығара берген дұрыс. Кейін қайтадан жинап, альбом ретінде шығаруға болады. Толық альбомды жинауға уақыт та жоқ қазір. Менде қазір қандай вайб болса, сол вайбпен ән шығарамын. Өзімді ертең басқаша сезе бастасам, соған сай ән жазамын. Сол дұрыс деп ойлаймын. Себебі әр сәтке сай әрекет еткен дұрыс. Мысалы, қазір бір ән жазып, оны бір жылдан кейін шығарсам, ол әнімді кейін өзім де түсінбей қалуым мүмкін ғой. Мен осы сәтте не сездім — соны ғана бөліскім келеді.

The Weeknd. Өйткені олардың әні 80-жылдарды еске салады. Сол заман музыкаға, гармонияға, әуенге толы болған сияқты. Сол бағыттан шабыт аламын. Трендтегі әрбір ән де маған ұнауы мүмкін. Талғампаз емеспін. Мейнстрим тыңдай беремін.

Біз қай жаста болмасын жылу беріп тұратын адамды іздейміз. Үнемі сондай бір адам болады. Кішкентай кезде бұл — ата-анаң, сосын — алғашқы махаббатың, достарың дегендей. Жанында солар болмаса, жалғызсырайсың. Ән сол сағыныш сезімі жайлы. «Жалғыз болып, жаныңда болмай қалған кезде немесе қасыңда мүлдем болмай қалсам, мені қасыңда жүр екен деп елестет. Уайымдама, мен қасыңдамын, сөнбе» деген ән ғой. Жылулық сыйлайтын ән.

Мен бритпоп, бритрокты жақсы көремін. Маған Робби Уильямс, Элтон Джон, Гарри Стайлс сияқты әртістер ұнайды. Менің музыкалық бағытым шамамен сол сияқты деп ойлаймын. Әрбір әнде маған қайталанатын әуен ұнайды. Инструментал жазған кезде сол әдісті қолдандым. «Elestet»-те дәл солай. «Elestet»-ті «Kuiim»-нен бұрын жаздым. Бірақ «Kuiim» бірінші шықты және көпшілікке ұнады. Сонда осы бағдармен әрі қарай жұмыс істеуге болады екен деп шештім.

Иә, әрине. Мысалы, жақында ҚызықTimes бағдарламасына бардым. Жүргізушілер қазақша ән айтып беруімді сұрады. Мен Қазыбек Құрайыштың «Таптым-ау» сені әнін таңдадым. Соны ойнағанда аккордтарды тапсам да, сүрініп ойнадым. Соған қатты ұялып қалдым. Профессионал музыканттардың осындай кезде қолданатын айла-тәсілдері болатын еді ғой деп өзімді сөктім. Анда-санда сондай сезім болады. Бұл — қалыпты нәрсе.

Отбасым. Келіншегім рух береді. «Сен — адамсың, өзінді солай сезінуің — қалыпты жағдай» деп айтады. Ол мені толықтай түсінетіндей. 

«Басыңдағы кез келген идеяның іске асу құқығы бар. Идеяға шанс бер, оны нашар деп ысырып тастама». Мұны Рик Рубин деген музыкалық продюсер айтқан.

Өзімді сахнада елестетемін. Ninety One-мен бірге елестетемін.